Trong không gian thờ cúng của mỗi gia đình, bát hương luôn là vật linh thiêng nhất, nơi đại diện cho linh hồn của những bậc tiền nhân. Vậy trên bàn thờ gia tiên nên có mấy bát hương là đúng? Đây là câu hỏi thường trực của hầu hết những người thờ cúng tổ tiên, nên đặt bao nhiêu bát hương và vị trí các bát hương như thế nào để không phạm?
Bàn thờ gia tiên không thể thiếu trong mỗi gia đình người Việt nhưng việc đặt mấy bát hương trên bàn thờ gia tiên là hợp lý thì ít người biết. Nói ngắn gọn thì ban thờ chúng ta thường thờ Thổ Công, thờ Gia Tiên và thờ Bà tổ cô. Nhiều gia đình hiện đang gộp 3 bát nhang thành chung 1 bát hương lớn ở ban giữa gia đình, theo nhiều lời khuyên thì điều này là không nên vì Thổ Công là các vị thần không thể thờ chung với các vong linh của Gia Tiên và bà Tổ Cô được.
Thổ Công là vị thần cai quản đất đai và không cho các vong lạ xâm nhập vào gia đình, tránh bị quấy phá bởi những vong vất vưởng không nơi nương tựa, rồi phù trợ cho gia chủ. Nếu bạn vẫn thờ một bát nhang mà gia đình vẫn êm ấm, làm ăn phát đạt thì bạn nên giữ nguyên, vì thực tế lối thờ cổ hoặc theo văn hóa từng vùng miền vẫn thờ chung 1 bát nhang duy nhất.
Ban thờ gia tiên chủ yếu đặt 3 bát hương chia làm 3 cấp bậc
Truyền thống thờ cúng của người xưa cho rằng trong việc thờ cúng cũng như bài trí bàn thờ gia tiên có thể chia làm 3 cấp bậc dưới đây:
Phật: Nhiều gia đình vẫn thờ Phật để cầu mong sự bình an đến với gia chủ, hóa giải mọi tai ương, hướng về cõi Niết bàn.
Thần: Bao gồm các vị thần giúp cho mỗi gia đình được yên ổn như: Thổ công, long mạch, thần tài lộc, tiền chủ hậu chủ...
Gia tiên tiền tổ: Chính là những người đã khuất trong dòng họ, gia tộc của mình sẽ giúp phù hộ độ trì mọi mặt cuộc sống.
Vì vậy để việc thờ phụng được trọn vẹn, mỗi gia đình nên có ít nhất 2 ban thờ.
Ban thờ Phật gồm một bát hương, ban thờ còn lại có thể thờ chung thần và gia tiên nhưng lại phải có 3 bát hương. Ngoài bát hương thần linh và gia tiên, bạn cần có thêm bát hương riêng cho bà cô tổ - đây chính là người đại diện giữa thần linh và gia tiên của mỗi gia đình.
Ngoài ra một điều bạn cũng cần biết đó là người xưa cho rằng những vị thần Phật cõi tâm linh đều là những bậc sáng suốt công bằng vô tư nên sẽ không bao giờ ăn hối lộ vật chất nơi trần thế khi dâng cúng.
Điều này cũng giống như quan niệm của đạo Phật với luật nhân quả: Sự giàu có, thăng tiến không phải là do van xin, mà là do phúc đức từ kiếp trước, do tu dưỡng hiện thân; việc thờ cúng, cầu khấn chỉ có tác dụng phù trợ, thúc đẩy thêm cốt nhất ở tâm thành. Còn nếu kiếp trước gây nhiều việc ác, kiếp này làm làm nhiều việc xấu, tâm địa ác độc thì dù có lạy cầu siêng năng đến đâu cũng đừng mong cõi tâm linh độ chứng.
Ban thờ thường thờ Thổ Công, thờ Gia Tiên và thờ Bà Tổ Cô
Đặt bát hương thế nào cho đúng cách?
Như đã nói ở phần trên việc bài trí và thờ cúng được chia làm 3 cấp bậc vì vậy việc đặt bát hương cũng phải tuân thủ theo những nguyên tắc nhất định và cũng có sự phân chia cấp bậc.
Việc đặt bát hương cũng phải tuân thủ theo những nguyên tắc nhất định và cũng có sự phân chia cấp bậc
Bàn thờ gia tiên Phật tổ ở bậc cao nhất, tiếp theo là đến các vị thần linh và cuối cùng là gia tiên. Hiện nay việc thờ Phật phổ biến nhất là ban thờ Phật có riêng một bát hương, không cần to nhưng phải cao hơn cả. Trên ban thờ thần linh có 3 bát hương, nhìn từ phía trước ở vị trí cúng lễ bát hương bà cô Tổ nằm ở bên trái, thần linh ở chính giữa và gia tiên ở bên phải. Nhiều người cho rằng trên ban thờ bát hương thần linh ở giữa sẽ to và đặt cao hơn 2 bát hương còn lại.
Vì vậy chúng ta sẽ đặt 3 bát nhang với sơ đồ vị trí như sau:
Chúng ta bố trí bát hương thờ Thổ Công cao nhất, đường kính to nhất ở giữa như trong hình, 2 bát hương còn lại nhỏ hơn đặt thấp hơn, nên mua thêm đế bát hương (kệ tam sơn) đặt cao bát hương. Việc hiểu đúng về vị trí các bát hương trong ban thờ giúp chúng ta khấn sao cho đúng, hiện nay có nhiều người vẫn đang nhầm lẫn vị trí giữa các bát hương.
Vị trí các bát hương như sau:
Khi thắp hương chúng ta cũng thắp hương bát hương Thổ Công ở giữa trước, rồi đến Gia Tiên và Bà Tổ Cô. Khi khấn cũng khấn Thổ Công trước.
Khi chọn bát hương thì bát hương Thổ Công chọn loại to hơn (đường kính thông thường 20cm, 22cm, 24cm,… to hơn tùy kích thước ban thờ), còn bát hương Gia tiên và bát hương thờ bà Tổ cô thì bằng nhau (đường kính thông thường tầm 18- 19cm, tùy kích thước ban thờ) là đẹp nhất. Nếu chọn bát nhang làm thủ công thì kích thước hơi lệch cũng không sao.
Ban thờ theo truyền thống có thể chọn ban thờ bằng gỗ mít, hiện nay có một số người dùng gỗ đinh hương rất thơm. Một số khác dùng án gian, sập thờ rất đẹp, tiện lợi và hợp với nội thất của gia đình và sở thích với không gian tâm linh. Người Bắc kiêng làm động bát hương, người Nam thì không kiêng, vì đây là văn hóa của từng vùng miền khác nhau từ ông cha ta để lại, con cháu nên tôn trọng và giữ gìn.
-----------------------------------
Thông tin liên hệ đặt hàng:
Gốm tâm linh Gia Tộc Việt
* Trụ sở chính: Số 10, Đường Bát Tràng, Gia Lâm, Hà Nội.
Điện thoại: 0888 36 1102
* Tổng kho Hà Nội: Số 110 Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân, Hà Nội.
Điện thoại: 0888 37 1102
Website: giatocviet.com